سود سوزآور پرک و سود مایع

سدیم هیدروکسید به انگلیسی (Sodium hydroxide) یا کاستیک سودا به انگلیسی (Caustic Soda) یا سود سوزآور با فرمول شیمیایی NaOH که ماده‌ای جامد و سفیدرنگ با دمای ذوب1390 درجه سانتی‌گراد و چگالی 2.13 گرم بر مترمکعب می‌باشد. این ماده، به آسانی می‌تواند رطوبت هوا را جذب نماید و به همین دلیل، باید هنگام حمل و نقل، تحت پوشش‌های حفاظتی لازم قرار گیرد. این ترکیب، در تماس با پوست، دارای اثر خورندگی است و برای جلوگیری از اثرات سوزانندگی آن، هنگام استفاده باید مورد توجه قرار گیرد.
آبپوشهای آن شناخته شده‌اند و محلول قلیایی قوی در آب پدید می‌آورد، یعنی در آب بطور کامل به یون‌های تشکیل دهنده‌اش +Na و -OH تفکیک می‌شود.
سدیم هیدروکسید، بعنوان یک باز قوی، یکی از مواد شیمیایی صنعتی بسیار مهم بشمار می‌رود. برای نمونه، تولید سود در سال ۱۹8۰ در آمریکا، ۱2 میلیون تن بوده‌است. در زمینه‌های مختلفی کاربرد دارد، از جمله در تولید مواد شیمیایی، ابریشم مصنوعی، خمیر کاغذ و کاغذ، در تولید رنگ، آلومینیوم، مواد پتروشیمی و پارچه، صابون و مواد شوینده بکار می‌رود.
همچنین در آزمایشگاه‌ها برای تعیین غلظت اسیدهای مجهول درتیتراسیون اسید- باز از محلول قلیایی سدیم هیدروکسید استاندارد استفاده می‌شود. متأسفانه در صنایع غذایی از این ماده جهت تلخی زدایی از زیتون استفاده می‌شود که ممکن است اثرات نامطلوبی بر سلامت مصرف‌کنندگان بگذارد. سود سوزآور در دو نوع مایعو جامد در کارخانجات تولید می‌شود لذا سود مایع با خلوص 5۰ درصد و ۳۳ درصد وجود داردو کیفیت بالایی داشته و برای صادرات معمولاً از سود مایع استفاده می‌شود البته سود مایع بخاطر قیمت نازلتر بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد.
بیشترین مقدار هیدروکسید سدیم تولیدی ، از طریق فرایند الکترولیز محلولهای کلرید سدیم در یکی از انواع ظروف الکترولیتی بدست می‌آید. بعنوان نمونه ، در فرایند پیل جیوه کاستنر-کلنر (Castner-Kellner ) ، از جریانی از جیوه بعنوان کاتد استفاده می‌شود و ملغمه سدیم حاصل با آب ترکیب می‌شود و تولید هیدروکسید سدیم می‌نماید و در فرایند دیگر به نام پیل دیافراگم ، الکترولیت از آند به کاتد حرکت می‌کند و دیافراگم (از جنس پنبه کوهی یا سایر مواد غشایی) ، فراورده‌های آند و کاتد را از هم جدا می‌سازد. در هر دو فرایند ، علاوه بر سدیم ، گاز کلر نیز تولید می‌شود.
فرایند سودا – آهک
یک فرایند قدیمی‌تر برای تولید سود سوزآور ، عبارت از فرایند سودا - آهک می‌باشد که در آن سودا اَش ( کلسیم دی‌هیدروکسید ) ، در واکنش با کربنات سدیم به کاستیک سودا تبدیل می‌شود.
Na2CO3 + Ca(OH)2 > 2NaOH + CaCO3
باید توجه داشت که کاربردهای سود کاستیک در صنعت بسیار وسیع است، صنایع مختلف با رویکردهای مختلف از این ماده استفاده می‌نمایند، برخی از این صنایع عبارتند از:
صنایع رنگرزی-تولید کارتن و کاغذ-صنایع چرم و نساجی-صنایع نفت و گاز و پترو شیمی-خنثی سازی اسید و باطری سازی-چربی گیرها و سایر صنایع وابسته - صنایع غذائی، صنایع شیر، - نسرو سازی - نوشابه سازی ، کارخانه قند و شکر، کارخانه روغن-صنایع دارو سازی، الکل سازی و آرایشی و بهداشتی - صنایع فلزی و تولید شیشه روی، آلومینیوم ، گالوانیزه و آبکاری
پکاربرد فراوانی در صنعت نفت و گاز دارد
کاربرد فراوانی در صنایع نظامی دارد.
برای صنایعی که با عوامل بیماری زا مواجه می‌شوند هم کاربرد دارد.
در صنعت پلیمر و پت هم مصرف فراوانی دارد لذا بعنوان چربی بر استفاده می شود.
کاربرد: کاغذ سازی ، صنعت شوینده ها و صابون ، تصفیه روغن های خوراکی و …