روغن پایه: (Lubricant Base Oils) امروزه با توجه به پیشرفت صنایع و افزایش وسایل نقلیه و دستگاه های صنعتی مصرف روانکارها در زندگی انسانها عمری بدیهی میباشد. مهمترین روانکارهای های مایع، روغن های روان‌کننده (Lubricating Oils) هستند که به منظور کاهش اصطکاک و جلوگیری از فرسودگی قطعات فلزی متحرکی که با یکدیگر در تماس هستند به کار میروند. جهت این هدف با ایجاد لایه نازکی از روان‌کننده بین قطعات عملی میشود. هر روغن روان‌کننده از یک روغن پایه (Base Oil) و انواع مواد افزودنی (additives) برای دربر داشتن مشخصات مورد نیاز، تشکیل شده است. روغن های پایه عمده ترین جزء تشکیل دهنده روغن های روان‌کننده هستند و به طور کلی به سه دسته معدنی (Mineral) ، سنتزی (Synthetic) و طبیعی (Natural) تقسیم می شوند. روغن های پارافینیک: امروزه بیشتر روانکارهای مورد استفاده در ماشین‌آلات از روغنهای پارافینیک ساخته می‌شوند. این روغن‌ها را هیدروکربن‌های نرمال و هیدروکربن‌های ایزو (شاخه‌دار) تشکیل می‌دهند. مولکول‌های پارافینیک می‌تواند در دمای پایین، تشکیل کریستال‌های واکس بدهند. روغن پارافینیک مخلوطی از هیدروکربن‌های مختلف است و قسمت عمده واکس موجود در آن توسط فرآیند واکس زدایی از روغن خارج میشود. در مقایسه با روغنهای نفتنیک، روغنهای پارافنیک دارای خواص زیر هستند: - مقاومت بالا در مقابل اکسیژن - دمای ریزش بالاتر - شاخص گرانروی بالاتر - فراریت کم و در نتیجه نقطه اشتعال بالا - وزن مخصوص کم روغنهای نفتنیک: روغنهای نفتنیک هیدروکربن‌های حلقوی سیرشده یک یا چند حلقه‌ای می‌باشند. این روغن‌ها در مقایسه با روغنهای پارافنیک دارای خواص زیر هستند: - مقاومت نه چندان خوب در مقابل اکسید شدن - نقطه ریزش پایین‌تر به دلیل نداشتن واکس - شاخص گرانروی پایین‌تر - فراریت بالاتر و در نتیجه نقطه اشتعال پایین‌تر - چگالی نسبی بالاتر - خاصیت حل کنندگی بهتر به طور کلی برای محدوده دمایی کم و هنگامی که نقطه ریزش پایین مورد نیاز باشد به کار گرفته می‌شوند. 1- روغن پایه معدنی (Mineral): روغن پایه‌های معدنی شامل دو گروه روغنهای پارافینیک و نفتنیک که از تصفیه نفت خام به دست می‌آیند می‌باشند. انواع روغن پایه معدنی 1_روغن های پارافینیک: امروزه بیشتر روانکارهای مورد استفاده در ماشین‌آلات از روغنهای پارافینیک ساخته می‌شوند. این روغن‌ها را هیدروکربن‌های نرمال و هیدروکربن‌های ایزو (شاخه‌دار) تشکیل می‌دهند. مولکول‌های پارافینیک می‌تواند در دمای پایین، تشکیل کریستال‌های واکس بدهند. روغن پارافینیک مخلوطی از هیدروکربن‌های مختلف است و قسمت عمده واکس موجود در آن توسط فرآیند واکس زدایی از روغن خارج میشود. در مقایسه با روغنهای نفتنیک، روغنهای پارافنیک دارای خواص زیر هستند: - مقاومت بالا در مقابل اکسیژن - دمای ریزش بالاتر - شاخص گرانروی بالاتر - فراریت کم و در نتیجه نقطه اشتعال بالا - وزن مخصوص کم 2_روغنهای نفتنیک: روغنهای نفتنیک هیدروکربن‌های حلقوی سیرشده یک یا چند حلقه‌ای می‌باشند. این روغن‌ها در مقایسه با روغنهای پارافنیک دارای خواص زیر هستند: - مقاومت نه چندان خوب در مقابل اکسید شدن - نقطه ریزش پایین‌تر به دلیل نداشتن واکس - شاخص گرانروی پایین‌تر - فراریت بالاتر و در نتیجه نقطه اشتعال پایین‌تر - چگالی نسبی بالاتر - خاصیت حل کنندگی بهتر به طور کلی برای محدوده دمایی کم و هنگامی که نقطه ریزش پایین مورد نیاز باشد به کار گرفته می‌شوند. طبقه بندی API روغنهای پایه: API موسسه نفت (American petroleum institute) روغن های پایه نفتی (Mineral) را بر حسب کیفیت آن ها به سه گروه طبقه بندی نموده است: • روغن های پایه گروه یک (تصفیه شده به روش حلال) : Group I • روغن های پایه گروه دو (هیدروفرآوری شده/ هیدروژناسیون کاتالیستی): Group II • روغن های پایه گروه سه (هیدروفرآوری شدید): Group III جدول زیر طبقه بندی API روغن های پایه معدنی و مقایسه خواص آن ها را نشان می دهد: معمولا روغن های پایه را با علامت SN که مخفف (Solvent Neutral) است به همراه یک عدد که تعیین کننده گرانروی آن است معرفی می کنند. جدول زیر تنوع روغن های پایه تولید شده در کشور که بر حسب گرانروی کینماتیک (Kinematic Viscosity) در 100 درجه سلسیوس دسته بندی شده‌اند را نشان می دهد: - روغن پایه سنتزی(Synthetic): یک روغن پایه سنتزی محصولی است که از یک واکنش شیمیایی (سنتزی) دو یا چند ترکیب ساده تولید شده که حاوی افزودنی های ضروری می باشد. خوراک پایه که شکل یک روانساز سنتزی دارد در یک فرایند بازسازی مولکولی قرار می گیرد تا خواص شیمیایی و فیزیکی مورد نظر را به دست آورد. برخی از مهمترین و رایج‌ترین روان‌سازهای سنتزی عبارتند از:
مسیریابی با گوگل
مسیریابی با بلد